You are not connected. The newsletter may include some user information, so they may not be displayed correctly.

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2021

This email contains pictures, if you don’t see them, view it online




Συντακτική Επιτροπή

Πρόεδρος: Ιωάννης Λεκάκης

Μέλη:

Ανδριανή Βαζαίου
Γεώργιος Δαφούλας
Πολυχρόνης Δηλαβέρης
Αλέξανδρος Μπέρλερ
Παναγιώτης Σταφυλάς 


 Το μήνυμα του Προέδρου….

Η ψηφιακή τεχνολογία έχει αρχίσει να επηρεάζει και θα επηρεάζει ολοένα και περισσότερο τα συστήματα υγείας και την λειτουργία των νοσοκομείων. Η εκτεταμένη χρήση τεχνητής νοημοσύνης, τηλεϊατρικής, sensors, robots, αλλά και η χρήση του γονιδιώματος οδηγούν σε μια διαφορετική προσέγγιση της νόσου και διαφορετική σχέση του ασθενούς με το σύστημα υγείας. Τα νοσοκομεία του μέλλοντος θα έχουν επάρκεια σε μονάδες εντατικής θεραπείας , χειρουργεία αίθουσες επεμβατικής θεραπείας και εργαστήρια αλλά οι κλίνες των κοινών θαλάμων θα είναι εξαιρετικά μειωμένες. Οι ασθενείς θα μεταβαίνουν στο σπίτι

τους ενωρίς και θα παρακολουθούνται από απόσταση με την βοήθεια συστημάτων τηλεϊατρικής και sensors. Αυτό θα οδηγήσει σε σημαντική μείωση των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων. Οι απεικονιστικές εξετάσεις θα ερμηνεύονται με την βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης που θα εποπτεύεται από τους γιατρούς .Ορισμένες εργασίες του νοσηλευτικού προσωπικού πχ φροντίδα του ασθενούς ,στρώσιμο κρεββατιών , παροχή φαρμακευτικής αγωγής θα μπορούν να πραγματοποιούνται από robots. Η καθαριότητα των θαλάμων ήδη σε ορισμένα νοσοκομεία πραγματοποιείται από robots. Ο ηλεκτρονικός φάκελλος υγείας θα περιέχει όλα τα στοιχεία του ασθενούς-και το γονιδίωμα –και θα αποτελεί την βάση για την ιατρική ακριβείας με αποτέλεσμα πιο αποτελεσματικές θεραπείες και με λιγότερες παρενέργειες.

 

Οι εξελίξεις αυτές οπωσδήποτε θα επηρεάσουν το ανθρώπινο δυναμικό που απασχολείται στον τομέα της Υγείας. Ήδη ο αριθμός των ακτινολόγων στις ΗΠΑ μειώνεται , αποτέλεσμα της χρήσης τεχνητής νοημοσύνης .Αναμένεται να υπάρξει μια μεταφορά αρμοδιοτήτων από γιατρούς σε μη ιατρικό προσωπικό πχ για την τηλεπαρακολούθηση των ασθενών ,ενώ οι επιστήμονες πληροφορικής θα διαδραματίζουν ολοένα και πιο σημαντικό ρόλο. Η προληπτική ιατρική θα ασκείται σε σημαντικό βαθμό μέσω έξυπνων τηλεφώνων για αξιολόγηση της άσκησης ,της αρτηριακής πίεσης , του καρδιακού ρυθμού κλπ. Η εκτίμηση της ψυχικής υγείας θα παρακολουθείται από απόσταση ( το προτιμούν οι ασθενείς) αλλά και με την βοήθεια εικονικών συμβούλων.

 

Η Ιατρική αλλάζει, αυτό είναι βέβαιον. Υπάρχει μια έκρηξη των τεχνολογικών εξελίξεων πολλές από τις οποίες ήδη εγκρίνονται από κανονιστικούς οργανισμούς πχ FDA , το κοινό φαίνεται να δέχεται τις αλλαγές σε σημαντικό βαθμό και οι επιστήμονες Υγείας εκπαιδεύονται στην νέα εποχή με σεμινάρια , συνέδρια κλπ. Το μέλλον είναι εδώ…

 

 

Ι. Λεκάκης

Ομότιμος Καθηγητής Καρδιολογίας ΕΚΠΑ

Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Ψηφιακής Ιατρικής

Διευθυντής Καρδιολογικού Τομέα, Κεντρική Κλινική Αθηνών



 Χ. Μιχαλακέας

MD, PhD, Καρδιολόγος

Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών

 

Ποιους φορητούς αισθητήρες προτιμούν οι ασθενείς?

Οι χρόνιες ασθένειες (σακχαρώδης διαβήτης, άσθμα, χρόνια αποφρακτική

πνευμονοπάθεια, καρδιακή ανεπάρκεια, αρθρίτιδα, άνοια, νευρολογικές παθήσεις, κ.α.)

προκαλούν σημαντική επιβάρυνση του τομέα υγείας των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών. Η εντατική παρακολούθηση των χρονίων πασχόντων είναι επιθυμητή, καθώς έχει ως αποτέλεσμα χαμηλότερες απαιτήσεις σε αναγκαίες πηγές υγειονομικής φροντίδας και σε νοσοκομειακές καλύψεις και μπορεί να εξασφαλίσει μια περισσότερο στοχευμένη παροχή υπηρεσιών υγείας και φροντίδας. Ένας από τους κύριους στόχους της σύγχρονης υγειονομικής περίθαλψης είναι να εξασφαλίσει ότι οι ασθενείς με χρόνιες παθήσεις θα λαμβάνουν ιατρική παρακολούθηση και περίθαλψη κατ’ οίκον, όποτε αυτό είναι δυνατόν. Προκύπτει λοιπόν η ανάγκη ανάπτυξης κατάλληλων αισθητήρων που να μεταφέρουν την ιατρική πληροφορία στο σύστημα υγείας με στόχο το βέλτιστο χειρισμό των πασχόντων από χρόνια νοσήματα.

 

Ως αισθητήρες (sensors) χαρακτηρίζονται οι συσκευές που μετρούν μια φυσική ποσότητα και τη μετατρέπουν σε ένα μέγεθος (σήμα) που μπορεί να διαβάσει ένας παρατηρητής. Τυπικά οι σύγχρονοι αισθητήρες νοούνται ως οι συσκευές που δέχονται ένα ερέθισμα και αποκρίνονται σε αυτό με ένα ηλεκτρικό σήμα. Η ανάπτυξη του τομέα της τεχνολογίας των αισθητήρων έχει επιτρέψει σε φορητούς, περιβάλλοντες και εμφυτεύσιμους αισθητήρες να εισαχθούν στα συστήματα παροχής υπηρεσιών υγείας. Ιδανικά, αυτό θα οδηγήσει στην διαρκή παρακολούθηση των φυσιολογικών παραμέτρων των ασθενών, σε αντίθεση με την παροχή ενός «στιγμιότυπου» αυτών των παραμέτρων, όταν οι ασθενείς επισκέπτονται τον θεράποντα ιατρό ή πραγματοποιούν κάποιες εξετάσεις. (1 )

 

Τα προσωπικά συστήματα υγείας (Personal Health Systems, PHS), συνδυάζοντας πολλούς τομείς της ηλεκτρονικής υγείας (eHealth), φαίνεται πως θα αποτελέσουν τον τρόπο με τον οποίο θα προσφέρονται οι ιατρικές υπηρεσίες στο μέλλον. Στόχος των μελλοντικών αυτών υπηρεσιών υγείας είναι η εξατομικευμένη φροντίδα υγείας με επίκεντρο τον άνθρωπο ο οποίος θα συμμετέχει ενεργά στη διαχείριση της υγείας του και η διασύνδεση του άμεσα με τα διάφορα δίκτυα πληροφοριών υγείας. Τα PHS περιλαμβάνουν φορητές, φορετές ή/και εμφυτευμένες εντός του σώματος συσκευές, οι οποίες συλλέγουν, παρακολουθούν και μεταδίδουν φυσιολογικά και άλλα συναφή με την υγεία δεδομένα του χρήστη, όπως τα ζωτικά σημεία, βιοχημικούς και γενετικούς δείκτες, τη δραστηριότητά του (π.χ. τοποθεσία, ύπνος, περπάτημα), τη συναισθηματική (π.χ. στρες, κατάθλιψη) και κοινωνική του κατάσταση (π.χ. τρόπος επικοινωνίας και βαθμός αλληλεπίδρασης με άλλους) και τις συνθήκες του περιβάλλοντος πλαισίου (π.χ. ώρα, υγρασία, θόρυβος, ρύπανση ατμόσφαιρας, καιρικές συνθήκες). Επιπλέον, σημαντικό στοιχείο των PHS αφορά στην επεξεργασία και ανάλυση των πληροφοριών (data analytics) και την ενεργό δράση που θα επιλέγεται ως φροντίδα υγείας από τον ιατρό προς τον εκάστοτε ασθενή.

 

Η συνεχής καταγραφή των παραμέτρων γίνεται με κατάλληλες φορητές συσκευές (portable devices) με τις οποίες ο χρήστης δύναται να συνδεθεί περιοδικά, και συμπεριλαμβάνουν ιατρικές συσκευές, κινητά τηλέφωνα (mobile phones, smartphones), φορητούς υπολογιστές και tablets, φορητούς αισθητήρες και, πρόσφατα, τις λεγόμενες φορετές συσκευές (wearable devices), δηλαδή συσκευές που μεταφέρονται πάνω σε μέρη του σώματος (συσκευές καρπού, έξυπνα ρολόγια, έξυπνα γυαλιά και έξυπνα κοσμήματα) και έξυπνα ρούχα (smart clothes) ή ενδύματα εξοπλισμένα με αισθητήρες. 

 

Την τελευταία δεκαετία έχει παρατηρηθεί μια ταχεία αύξηση στην ανάπτυξη νέων συσκευών παρακολούθησης με αισθητήρες για πολλές προσωπικές εφαρμογές όπως η φροντίδα υγείας, η ευεξία, ο τρόπος ζωής, η προστασία και η ασφάλεια. Τα έξυπνα φορετά συστήματα (Smart Wearable Systems, SWS) προσφέρουν εξειδικευμένες εξατομικευμένες λύσεις για συνεχή, μη επεμβατική παρακολούθηση σωματικών παραμέτρων (π.χ.βιοχημικές, γνωστικές, συναισθηματικές), αλλά και εξωτερικών παραμέτρων (π.χ.θερμοκρασία, πίεση, αέρια, ακτινοβολία) συμπεριλαμβανομένης της ανατροφοδότησης (feedback) προς τον χρήστη. (2)

 

Από την άλλη μεριά, εμφυτεύσιμες ιατρικές συσκευές (Implantable Devices) που συλλέγουν δεδομένα έχουν μεγαλύτερο βαθμό επεμβατικότητας. Προς το παρόν, εμφυτεύσιμες συσκευές περιλαμβάνουν καρδιακούς βηματοδότες / απινιδωτές, κοχλιακά εμφυτεύματα, αντλίες ινσουλίνης, νευροδιεγέρτες και διάφορα συστήματα χορήγησης φαρμάκων που χρησιμοποιούνται στη θεραπεία διαφόρων χρονίων παθήσεων, όπως οι καρδιακές αρρυθμίες, ο διαβήτης και η νόσος του Parkinson. Οι συσκευές αυτές παρέχουν τη δυνατότητα ασύρματης επικοινωνίας με εξωτερικό υπολογιστή για μεταφορά των καταγεγραμμένων δεδομένων στον ιατρό.

 

Προκειμένου να σχεδιαστούν με επιτυχία συστήματα αισθητήρων με πρακτική εφαρμογή είναι σημαντικό να ληφθούν υπ’ όψιν οι προτιμήσεις των ασθενών. Σε μια συστηματική ανασκόπηση του 2011 συμπεριλήφθησαν 11 μελέτες που αξιολόγησαν τις προτιμήσεις των ασθενών και των θεραπόντων ιατρών σχετικά με μη-επεμβατικούς αισθητήρες παρακολούθησης. Η ανάλυση των δεδομένων έδειξε ότι η πλειονότητα των ασθενών φάνηκε να προτιμά μικρές και απλές στη χρήση και συντήρηση συσκευές που να ενσωματώνονται σε καθημερινά εργαλεία. Επιπλέον, οι περισσότεροι ασθενείς επιθυμούν οι συσκευές αυτές να μην επηρεάζουν την καθημερινή τους συμπεριφορά και να μην υποκαθιστούν την επαφή τους με τον επαγγελματία υγείας. Οι ερευνητές καταλήγουν ότι υπάρχει ένδεια δεδομένων και προτείνουν το σχεδιασμό καλής ποιότητας μελετών σχετικά με αυτό το σημαντικό ζήτημα. (3)

 

Σε μια μελέτη που αξιολόγησε τις προτιμήσεις σε φορετές και εμφυτεύσιμες συσκευές ασθενών με αρθρίτιδα με τη χρήση κατάλληλων διαδικτυακών ερωτηματολογίων, οι περισσότεροι συμμετέχοντες θεώρησαν περισσότερο κατάλληλες τις μικρές, διακριτικές και απλές στη χρήση συσκευές, ιδανικά μέσα σε αντικείμενα καθημερινής χρήσης. Ποσοστό 85% των ασθενών έδειξε προτίμηση σε φορετή έναντι εμφυτεύσιμης συσκευής παρακολούθησης, εντούτοις το 95% των ασθενών ήταν θετικό σε χρήση εμφυτεύσιμης συσκευής αν αυτό ήταν ζωτικής σημασίας για την υγεία τους. Άλλες σημαντικές παράμετροι χρήσης της συσκευής ήταν ο χρόνος τοποθέτησης (ιδανικά < 5 λεπτά), το κόστος αγοράς και η θέση τοποθέτησης (προτίμηση στο άνω άκρο). (4)

 

Μια πρόσφατη μελέτη της χρήσης φορητών αισθητήρων σε 4.109 ενήλικες στον Καναδά έδειξε ότι ποσοστό 66% των χρηστών χρησιμοποιεί τακτικά τη συσκευή για παρακολούθηση παραμέτρων σχετιζόμενων με την υγεία του. Η πλειονότητα των τακτικών χρηστών ήταν νέοι, υγιείς ενήλικες, με πανεπιστημιακή μόρφωση, εργαζόμενοι και με υψηλές σχετικά οικονομικές αποδοχές. Περισσότερο δημοφιλείς συσκευές ήταν τα fitness trackers και τα έξυπνα ρολόγια (smartwatch) με δυνατότητα καταγραφής μεγάλου εύρους παραμέτρων. Οι μισοί χρήστες παρακολουθούσαν τη φυσική τους δραστηριότητα, ποσοστό 33% τη διατροφή, 29% παραμέτρους σχετιζόμενες με τον ύπνο, 13% βιοδείκτες

καρδιαγγειακής και αναπνευστικής λειτουργίας και 7% τη λήψη της φαρμακευτικής τους αγωγής. Η πλειοψηφία των χρηστών (83%) δήλωσε ικανοποιημένοι με τη χρήση της συσκευής και πρόθεση συνέχισης της χρήσης στο μέλλον. Επιπλέον, ποσοστό 68% θεώρησε ότι η χρήση μιας έξυπνης συσκευής βοήθησε στη διατήρηση ή στη βελτίωση της υγείας τους και προσέφερε καλύτερη ενημέρωση σχετικά με ζητήματα υγείας γενικώς. (5)

 

Ιδιαίτερα διαφωτιστική για το σχεδιασμό μελλοντικών μελετών είναι μια δημοσίευση του 2019 σχετικά με τις προτιμήσεις ασθενών με πρόθεση να συμμετάσχουν σε κλινικές δοκιμές. Συμμετείχαν 193 ασθενείς με αρθρίτιδα, διαβήτη, νόσο Πάρκινσον ή καρδιακή νόσο, μέσης ηλικίας 61 ετών. Ποσοστό 87% των ασθενών είχε ήδη στην κατοχή του ένα έξυπνο κινητό τηλέφωνο και 65% είχε ήδη εμπειρία χρήσης κάποιας εφαρμογής παρακολούθησης υγείας, αν και οι μισοί περίπου δεν ανέφεραν χρήση κάποιας φορετής συσκευής. Μεγαλύτερο ποσοστό (81%) έδειξε θετική πρόθεση να συμμετάσχει σε κάποια κλινική μελέτη με χρήση κινητής τεχνολογίας έναντι 51% με πρόθεση συμμετοχής σε παραδοσιακή κλινική μελέτη, ιδιαίτερα αν είχε προηγηθεί εμπειρία με χρήση έξυπνου τηλεφώνου ή φορετής συσκευής. Τα επιχειρήματα που προέβαλαν όσοι προτιμούσαν τη χρήση κινητής τεχνολογίας ήταν η αντίληψη ακριβέστερης συλλογής δεδομένων, η δυνατότητα να παρακολουθούν οι ίδιοι τα δεδομένα της υγείας τους, η χρήση μιας ενδιαφέρουσας νέας τεχνολογίας και η αίσθηση μεγαλύτερης ασφάλειας έναντι του κλασικού τρόπου διενέργειας κλινικών μελετών.

 

Όσον αφορά το είδος του φορητού αισθητήρα, 95% προτίμησαν τη χρήση φορετής συσκευής, 93% εφαρμογή σε κινητό τηλέφωνο ή tablet, 90% ήταν πρόθυμοι να φορέσουν patch, 86% να κάνουν χρήση διαγνωστικών συσκευών με χρήση σωματικών υγρών και ποσοστό 73% ήταν θετικό στη χρήση κάποιου καταπόσιμου αισθητήρα. Συνολικά, ποσοστό 14% των συμμετεχόντων στη μελέτη δήλωσε ότι δεν επιθυμεί να συμμετάσχει σε κλινική έρευνα με χρήση κινητής τεχνολογίας με κύρια αιτιολόγηση την προβληματική χρήση της  συσκευής, την επιβάρυνση από το να φέρουν πάνω τους μια συσκευή 24 ώρες το 24ωρο και την επιθυμία συχνότερης επαφής με το ιατρικό προσωπικό της μελέτης.

 

Από τη μελέτη αυτή προκύπτει ότι οι περισσότεροι ασθενείς είναι πρόθυμοι να συμμετέχουν σε έρευνες με χρήση νέας τεχνολογίας με φορητούς αισθητήρες, αρκεί οι συσκευές που παρέχονται να είναι άνετες, βολικές και εύκολες στη χρήση, να προσφέρεται κατάλληλη εκπαίδευση, να έχουν οι ασθενείς πρόσβαση στα δεδομένα που αφορούν την υγεία τους και να υπάρχει εμπιστευτικότητα και προστασία των προσωπικών δεδομένων, αν και το τελευταίο δεν φάνηκε να απασχολεί τους συμμετέχοντες σε μεγάλο βαθμό. (6) 

 

Η νέα αυτή τεχνολογία έχει φυσικά αρκετούς περιορισμούς, καθώς η υιοθέτηση χρήσης των συσκευών δεν ακολουθεί την πορεία ανάπτυξή τους. Το κόστος των συσκευών, η χρησιμότητα στην κάλυψη πραγματικών αναγκών, η πολυπλοκότητα στη χρήση και η δυνατότητα μακροπρόθεσμης διατήρηση του ενδιαφέροντος του καταναλωτικού κοινού. Όσον αφορά στις φορετές συσκευές η τοποθέτηση στον καρπό αποτελεί τη θέση εκλογής έναντι άλλων σημείων του σώματος.

 

Συμπερασματικά, τρεις κύριες πτυχές πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν από τους κατασκευαστές των φορητών αισθητήρων όσον αφορά την αποδοχή τους από το ευρύ κοινό: η άνεση στη χρήση, η χρησιμότητα και η απόκρυψη των αισθητήρων ώστε να μην γίνονται αντιληπτοί από το περιβάλλον των ασθενών. Ιατρικές κοινότητες και φορείς υγείας θα πρέπει να συνεργαστούν με προγραμματιστές εφαρμογών και κατασκευάστριες εταιρείες, ώστε να επιτευχθεί η βέλτιστη χρήση της νέας τεχνολογίας προς όφελος των ασθενών.

 

(1) Bioethica. 2016; 4(1), 69-83

(2) Πετάσης Γ. Διπλωματική εργασία ΑΠΘ. 2017

(3) Bergmann JHM, McGregor AH. Body-worn sensor design: what do patients and clinicians want? Ann

Biomed Eng. 2011 Sep;39(9):2299-312

(4) Bergmann JHM, Chandaria V, McGregor A. Wearable and implantable sensors: the patient's

perspective. Sensors (Basel). 2012 Dec 5;12(12):16695-709

(5) Paré G, Leaver C, Bourget C. Diffusion of the Digital Health Self-Tracking Movement in Canada:

Results of a National Survey. J Med Internet Res. 2018 May 2;20(5):e177

(6) Perry B, Geoghegan C, Lin L, et al. Patient preferences for using mobile technologies in clinical trials.

 Contemp Clin Trials Commun. 2019 Jun 20;15:100399


 

Σ. Παπαγεωργιου

 Αν. Καθηγητής Νευρολογίας ΕΚΠΑ,

Ε. Αγγελοπούλου, Ρ. Αντωνέλου, Γ. Παπατριανταφύλλου,

Δ. Κονταξοπούλου, Σ. Φραγκιαδάκη

Αιγινήτειο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο, Α΄ Νευρολογική Κλινική ΕΚΠΑ

Ιατρείο Μνήμης, Άνοιας και νόσου Parkinson μέσω του ΕΔιΤ  

Η υγειονομική κρίση που βιώνουμε έχει επηρεάσει όλους μας, αλλά πολύ περισσότερο τον ηλικιωμένο πληθυσμό. Η προσβασιμότητα και η ποιότητα των υπηρεσιών υγείας αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες για τη βελτίωση της υγειονομικής περίθαλψης και της ποιότητας ζωής, όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και σε όλη την Ευρώπη. Δεδομένων των συνθηκών της πανδημίας Covid-19, αναγνωρίζεται η όλο και αυξανόμενη ανάγκη προσφοράς ιατρικών υπηρεσιών μέσω τηλεϊατρικής στην κλινική πράξη, ιδιαίτερα για τους ασθενείς που διαμένουν σε μεγάλη απόσταση από εξειδικευμένα κέντρα, με συνυπάρχοντα επιβαρυντικά προβλήματα υγείας, οικονομικές δυσκολίες και μειωμένη ικανότητα

μετακίνησης. Οι ασθενείς με κινητικές ή νοητικές διαταραχές και άνοια αντιμετωπίζουν ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα, λόγω των δυσκολιών στην καθημερινή τους λειτουργικότητα. Αυτό αποτελεί σημαντικό εμπόδιο ιδιαίτερα για τους κατοίκους των νησιών της χώρας μας, που έχουν ιδιαίτερα δύσκολη προσβασιμότητα στην τριτοβάθμια φροντίδα υγείας, σε συνδυασμό με την υποστελέχωση των περιοχών αυτών με ειδικούς νευρολόγους και εξειδικευμένο προσωπικό.

 

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η τηλεϊατρική αφορά την παροχή ιατρικής περίθαλψης –σε περιπτώσεις που η απόσταση είναι κρίσιμος παράγοντας- από όλους τους επαγγελματίες Υγείας, χρησιμοποιώντας τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών για την ανταλλαγή έγκυρης πληροφορίας για τη διάγνωση, αντιμετώπιση και πρόληψη ασθενειών, τη συνεχή εκπαίδευση των επαγγελματιών Υγείας, καθώς και τη συνεχή βελτίωση των υπηρεσιών αυτών. Στόχος της τηλεϊατρικής είναι να εξασφαλίσει ισότιμη πρόσβαση όλων των ανθρώπων, χωρίς διακρίσεις, σε υψηλού επιπέδου υπηρεσίες υγείας, ανεξαρτήτου τόπου διαμονής.

 

Το Εθνικό Δίκτυο Τηλεϊατρικής (ΕΔιΤ)

 

Το Εθνικό Δίκτυο Τηλεϊατρικής (ΕΔιΤ) έχει αναπτυχθεί από την Β’ ΥΠΕ, και αποτελεί την πιο

ολοκληρωμένη εφαρμογή της τηλεϊατρικής στη χώρα μας. Έχει ξεκινήσει τη λειτουργία του το 2016, με όλο και αυξανόμενο αριθμό επισκέψεων μέσω τηλεϊατρικής σε ένα ευρύ φάσμα ειδικοτήτων, προσφέροντας ιατρικές υπηρεσίες στους ασθενείς των νησιών του Αιγαίου.

 

Ιατρείο Μνήμης, Άνοιας και νόσου Πάρκινσον μέσω του ΕΔιΤ


Στα πλαίσια αυτά, το Αιγινήτειο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο και η Α’ Νευρολογική Κλινική της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ δημιούργησαν με την πολύτιμη συνδρομή της Β’ ΥΠΕ και της Περιφέρειας Αττικής το νέο «Ιατρείο Μνήμης, Άνοιας και νόσου Πάρκινσον, μέσω του Εθνικού Δικτύου Τηλεϊατρικής (ΕΔιΤ)».

 

Στο ιατρείο αυτό εξετάζονται μέσω τηλεϊατρικής ασθενείς που προσέρχονται σε 30 Κέντρα Υγείας και 6 Γενικά Νοσοκομεία στα νησιά του Αιγαίου και αιτιώνται διαταραχές μνήμης, κινητικές διαταραχές ή πάσχουν από άνοια ή νόσο Πάρκινσον. Μέσω της τηλεϊατρικής, οι ασθενείς αποκτούν άμεση και ασφαλή πρόσβαση σε εξειδικευμένες υπηρεσίες τριτοβάθμιας περίθαλψης, ενώ παράλληλα υποστηρίζεται συμβουλευτικά και εκπαιδευτικά το έργο των ιατρών και άλλων επαγγελματιών υγείας που εργάζονται στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια περίθαλψη, σχετικά με τη διάγνωση, αντιμετώπιση αλλά και ευρύτερη διαχείριση των ασθενών αυτών.

 

Το νέο αυτό Ιατρείο τηλεϊατρικής, στελεχώνεται με επιστημονικό προσωπικό της Α’Πανεπιστημιακής Νευρολογικής Κλινικής (Διευθυντής Καθ. Λεωνίδας Στεφανής), με υπεύθυνο τον Αναπλ. Καθηγητή Νευρολογίας και Νευροψυχολογίας κ. Σωκράτη Παπαγεωργίου. Στην επιστημονική ομάδα συμμετέχουν οι κ.κ. Γιάννης Παπατριανταφύλλου, Ψυχίατρος, Ρουμπίνα Αντωνέλλου, Νευρολόγος, Θάλεια

Αγγελόπουλου, Νευρολόγος, Στέλλα Φραγκιαδάκη, Νευροψυχολόγος και Διονυσία Κονταξοπούλου, Νευροψυχολόγος.

 

Η επίσκεψη μέσω της Τηλεϊατρικής γίνεται με παρουσία συνοδού και κατά περίπτωση επαγγελματία υγείας, διαρκεί περίπου μία ώρα και περιλαμβάνει λήψη ιστορικού, αντικειμενική νευρολογική εξέταση, κλινική αξιολόγηση νοητικής και κινητικής κατάστασης, παροχή οδηγιών για περαιτέρω παρακλινικές εξετάσεις, τελική αξιολόγηση και θεραπευτική αντιμετώπιση. Με βάση τη βιβλιογραφία, έχουν επιλεγεί συγκεκριμένες κλινικές και νευροψυχολογικές δοκιμασίες που δύναται να πραγματοποιούνται τηλεϊατρικά.

 

Το ιατρείο άρχισε την λειτουργία του στις 17-03-2021 και πραγματοποιείται κάθε Τετάρτη μεταξύ των ωρών 9:00-13:00. Τα ραντεβού προγραμματίζονται μετά από επικοινωνία των Κέντρων Υγείας ή Νοσοκομείων μέσω του Helpdesk (2132004348- 349) του Εθνικού Δικτύου Τηλεϊατρικής.

 

Πατήστε εδώ για την ηλεκτρονική διεύθυνση του Ιατρείου.

 

Ευρωπαϊκή συνεργασία - Πρόγραμμα SI4CARE

Το Ιατρείο συμμετέχει επίσης ως πιλοτική δραστηριότητα (Pilot Project) μεταξύ άλλων στο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Social Innovation for integrated health CARE of ageing population in ADRION Regions (SI4CARE) του INTERREG V-B Adriatic-Ionian ADRION Programme 2014-2020.


Ο κύριος στόχος του προγράμματος SI4CARE είναι να συμβάλει στη δημιουργία ενός αποτελεσματικού διακρατικού οικοσυστήματος για την εφαρμογή Κοινωνικής Καινοτομίας (Social Innovation) σε ολοκληρωμένες υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης για τον ηλικιωμένο πληθυσμό στις χώρες της Αδριατικής και του Ιονίου (Αλβανία, Κροατία, Ελλάδα,Ιταλία, Σλοβενία, Μαυροβούνιο, Σερβία και Βοσνία και Ερζεγοβίνη). Ο στόχος αυτός θα πραγματοποιηθεί μέσω ενός κοινού δικτύου συνεργασίας και μιας ενιαίας στρατηγικής που θα καθορίζει περιφερειακά και εθνικά σχέδια δράσης, αφού πρώτα καινοτόμες προσεγγίσεις έχουν δοκιμαστεί και έχουν υποστηριχθεί από ένα Σύστημα Υποστήριξης Αποφάσεων ΤΠΕ και έχουν οδηγήσει στη διαμόρφωση πιλοτικών προγραμμάτων που θα εφαρμόζονται και θα παρακολουθούνται.


Έφτασαν στο email μου…


 Γ. Δαφούλας 

MD, MBA in HSM, PhDc, Επιστημονικός συνεργάτης ΕΛΚΕ-ΠΘ

 

Ρυθμιστικό πλαίσιο τηλεϊατρικής στην Ελλάδα: Προκλήσεις και Προοπτικές

H πανδημία COVID19 έδρασε σε διεθνές επίπεδο ως καταλύτης ψηφιακού μετασχηματισμού υπηρεσιών υγείας. Ειδικά στον τομέα τηλεϊατρικής, όπως έχει αναφερθεί χαρακτηριστικά για το NHS Βρετανίας «αλλαγές μιας δεκαετίας , υλοποιήθηκαν σε ένα χρόνο» (1).

 

Στα ΗΠΑ όπου υπάρχει η πιο ώριμη αγορά υπηρεσιών τηλεϊατρικής διεθνώς, πρόσφατα η Massachusetts Medical Society δημοσίευσε το “New Directions in Health Care: The Massachusetts Telemedicine Imperative” (2) με στόχο να ενημερώσει το εκεί ιατρικό σώμα για τις προκλήσεις και προοπτικές από την εισαγωγή νέων υπηρεσιών τηλεϊατρικής, στους επιμέρους θεματικούς τομείς:

 

1. Government and Policy-Making Factors (Κυβερνητικές και άλλοι παράγοντες καθορισμού σχετικών

πολιτικών)

2. Payer-Related Factors (παράγοντες αποζημίωσης)

3. Physician-Related Factors (παράγοντες σχετικοί με το ιατρικό σώμα)

4. Technology-Related Factors (τεχνολογικοί παράγοντες)

5. Quality and Safety Factors (παράγοντες ποιότητας και ασφάλειας)

6. Health Care Financing Factors (οικονομικοί παράγοντες των υπηρεσιών υγείας)

7. Disparities and Vulnerable Populations (παράγοντες που σχετίζονται με παροχή υπηρεσιών σε

 ευπαθείς ομάδες ή με ανισότητες)

 

Στην Ελλάδα το σχετικό ρυθμιστικό πλαίσιο υπηρεσιών τηλεϊατρικής είναι ανεπαρκές (3) παρά το γεγονός ότι λειτουργεί εδώ και δεκαετίες Εθνικό Δίκτυο Τηλεϊατρικής αρχικά στο Γ.Ν.Α. ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ (4) και πλέον με τεχνολογία αιχμής από τη 2 η ΥΠΕ (5) και έχουν υλοποιηθεί πολλά προγράμματα τηλεϊατρικής από Στρατό, Νοσοκομεία, Περιφέρειες, Δήμους, ιδιωτικούς παρόχους υγείας , Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Ιδρύματα, ακτοπλοϊκή και υπερπόντια ναυτιλία κτλ. Παράλληλα ο ιδιωτικός τομέας παρέχει εδώ και χρόνια υπηρεσίες τηλεϊατρικής και σχετικές υπηρεσίες και επενδύσεις αυξήθηκαν με καταλύτη την πανδημία και στην Ελλάδα.

 

Εξελίξεις στον τομέα τηλεϊατρικών υπηρεσιών του ΕΣΥ:

Το Yπουργείο Υγείας συμπεριέλαβε στο Σχέδιο Δράσης και την Τηλεϊατρική/Τηλεσυμβουλευτική για «Διαμόρφωση Θεσμικού Πλαισίου (Πρωτόκολλα Τηλεϊατρικής) , εφαρμογές τηλεσυμβουλευτικής για χρονίως πάσχοντες, επέκταση Εθνικού Δικτύου Τηλεϊατρικής» και «Ανάπτυξη συστήματος τηλεψυχιατρικής «Smart Mental Health» για διάγνωση & υποστήριξη. Η διαδικτυακή εφαρμογή – πλατφόρμα θα επιτρέπει μία αρχική, εξ’ αποστάσεως αξιολόγηση της κατάστασης της υγείας ατόμων που αισθάνονται δυσφορία λόγω άγχους, ή συμπτωμάτων κατάθλιψης, όπου οι χρήστες θα υποστηρίζονται στην ψυχική τους υγεία και θα ενθαρρύνονται να επισκεφθούν κάποιο ειδικό εφόσον,κριθεί απαραίτητο. Δυνατότητα διασύνδεσης όλων των υφισταμένων Δομών Ψυχικής Υγείας και Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης (ΝΠΔΔ ΚΑΙ ΝΠΙΔ)» (6).

 

Ακόμη μέσω πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης (Ελλάδα 2.0) σχεδιάζεται να μετεξελιχθεί η Υπηρεσία Κατ’Οίκον Νοσηλεία (ΥΚΟΝ) Νοσοκομείων του ΕΣΥ με ενσωμάτωση εξοπλισμού τηλεφροντίδας.


Παράλληλα για τις ανάγκες τηλεσυμβουλευτικής κατ΄οίκον ασθενών με COVID-19 με την ΠΝΠ 13-4-2020 (ΦΕΚ 84/Α/13-4-2020) “Μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις.”, εισήχθει για πρώτη φορά και πλαίσιο αποζημίωσης τηλεϊατρικής εκτίμησης από τον ΕΟΠΥΥ.

 

Επιπλέον με το Άρθρο 17, Ν. 4674/20 (ΦΕΚ Α' 53/11-03-2020) Πρόγραμμα «Πρόληψη στο Σπίτι» αναμένεται σχετική ΚΥΑ για επέκταση του προγράμματος " ΒΟΗΘΕΙΑ στο ΣΠΙΤΙ" με την υπηρεσία "ΠΡΟΛΗΨΗ στο ΣΠΙΤΙ" μέσω Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών, σε ορεινές και δυσπρόσιτες περιοχές Δήμων, με χρηματοδότηση για ιδιώτες ιατρούς και τεχνολογικούς παρόχους.


Παρά τις παραπάνω προοπτικές για την ανάπτυξη τηλεϊατρικών υπηρεσιών στην Ελλάδα, η έλλειψη σχετικού ρυθμιστικού πλαισίου, δημιουργεί σημαντικές προκλήσεις. Ειδικότερα:

 

-Δεν υπάρχουν σχετικά κλινικά πρωτόκολλα τηλεϊατρικής παρακολούθησης, όπως έχει συμβεί με τα πρωτόκολλα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης. Τα πιλοτικά προγράμματα τηλεϊατρικής, συνήθως παρέχονται στα πλαίσια συγκεκριμένου κλινικού πρωτοκόλλου με έγκριση του Επιστημονικού Συμβουλίου του αρμόδιου Νοσηλευτικού Ιδρύματος, ωστόσο αυτό αποτελεί ad hoc λύση.

 

-Χρειάζεται να έχει διασφαλιστεί το πλαίσιο του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων σε κάθε υπηρεσία τηλεϊατρικής

 

-Δεν είναι σαφές το νομικό πλαίσιο ιατρικής ευθύνης σε διαγνώσεις και υπηρεσίες τηλεϊατρικής.

 

-Δεν έχει επεκταθεί η αποζημίωση τηλεϊατρικής πράξεων από τον ΕΟΠΥΥ, πλην της τηλεσυμβουλευτικής ασθενών με COVID-19.


Τόσο στις ΗΠΑ όσο και σε άλλες χώρες της ΕΕ, υπάρχουν σχετικές πρωτοβουλίες που θα μπορούσαν να μελετηθούν και στην Ελλάδα από τους αρμόδιους φορείς και τα συλλογικά όργανα των επαγγελματιών υγείας, με στόχο την αποσαφήνιση του σχετικού ρυθμιστικού πλαισίου και την προαγωγή του ψηφιακού μετασχηματισμού των υπηρεσιών Υγείας και στη χώρα μας, στην εποχή της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης.

 

ΠΗΓΕΣ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

(1) https://www.nytimes.com/2020/04/04/world/europe/telemedicine-uk-coronavirus.html

(2)https://www.massmed.org/telemedicine-

signup/?fbclid=IwAR1APujLmHUxRd91oeXjcUDSQQIG7NzjtcTwkUknOFcs6ObS3kdFDWgvyJQ

(3)https://pis.gr/105802/%CE%B3%CE%BD%CF%89%CE%BC%CE%BF%CE%B4%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%83%CE

%B7-%CF%80-%CE%B9-%CF%83-%CF%83%CF%87%CE%B5%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AC-%CE%BC%CE%B5-

%CF%84%CE%BF-

%CF%81%CF%85%CE%B8%CE%BC%CE%B9%CF%83%CF%84/?fbclid=IwAR2P_KkZEHSoHx488C9QD6nRafX9KibyaC

573Ff9g75hbiCoqr_ksdmuD7Q

(4) https://www.sismanoglio.gr/special9.sismanoglio.gr

(5) https://edit.gov.gr/

(6) https://government.gov.gr/etisia-schedia-drasis-ipourgion-2021/


Επιθυμούμε το Digital Health Alert συνεχώς να εξελίσσεται. Πείτε μας τις απόψεις σας και τις παρατηρήσεις σας. Μπορείτε να επικοινωνείτε μαζί μας στο digital.medicine.2018@gmail.com.


ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΓΕΝΙΚΗ ΧΟΡΗΓΙΑ

 

Congress World fully respects the applicable Personal Data Protection laws.

Thus, you are receiving this informational Newsletter due to one of the below reasons
1. You have provided your email address so as to be informed with scientific updates of your interest, or
2. You were registered in one of the Conferences organized by our PCO-DMC Congress World, or
3. You subscribed via our website www.congressworld.gr
Not interested any more? Unsubscribe